شاید برای خیلی‌ها جای تعجب باشد که این نیکون بود که برای اولین بار فیلمبرداری را به دوربین‌های DSLR آورد. اما هیچ شکی نیست که کانن این قابلیت را توسعه داد.

کانن برای نخستین بار، رزولوشن Full HD 1080p را در دومین نسخه از محبوب‌ترین فول فریم خود یعنی 5D Mark II قرار داد و باعث شد تا بسیاری از فیلمبرداران، دوربین‌های کوچک و راحت DSLR را به دوربین‌های فیلمبرداری بزرگ که غالباً از برند سونی و پاناسونیک بودند ترجیح دهند.

شرکت کانن چند سال بعد از آن، نسخه سوم از این دوربین‌ها را با نام 5D Mark III معرفی کرد که اصلاً نتوانست به محبوبیت 5D Mark II دست پیدا کند. به طوری که تا سال ها بعد از آن و تا زمانی که کانن به صورت رسمی، تولید آن را متوقف کرد، همچنان به عنوان رقیب مدل جدیدتر خودش در بازار خودنمایی می‌کرد!

اما مدل آخر این سری دوربین‌ها یعنی Canon EOS 5D Mark IV، یک استثنا محسوب می‌شود.

قطعاً سال‌ها بعد هم این دوربین را یکی از تأثیرگذارترین دوربین‌ها در عصر دیجیتال و دوربین‌های DSLR به یاد خواهیم آورد.

دوربین 5D Mark IV کانن، خطوط بین تجهیزات فیلمبرداری و عکاسی را کمرنگ کرد و همین امروز هم در بازار ایران، برای فیلمبرداران و عکاسان به یک اندازه محبوب است.

شاید ظاهر این دوربین، تفاوت زیادی با مدت قبلی خودش نداشته باشد، اما امکانات آن بسیار قوی‌تر و گسترده‌تر از همتاهای قبلی خودش است. سنسور این دوربین هم از لحاظ رزولوشن و هم تکنولوژی به کار رفته در آن، به طور کامل تغییر کرده و قابلیت‌های فیلمبرداری آن هم به 4K ارتقا پیدا کرده است.

در کانن 5D Mark IV با تکنولوژی‌هایی روبرو هستیم که امروز بعد از گذشت نزدیک به 6 سال، هنوز نیاز به به روزرسانی ندارد.

تائید این گفتار هم عدم کاهش مقبولیت و قیمت این دوربین در بازار است. با اینکه کانن رسماً تمرکز خود را روی دوربین‌های بدون آینه گذاشته و در طی این چند سال، دوربین‌های فوق‌العاده‌ای مانند سری A7 سونی، با محبوبیت زیادی روبرو شده‌اند، اما همین هم باعث نشده تا قیمت 5D Mark IV کاهش پیدا کند و می‌بینیم که همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است.

در این مقاله می‌خواهیم ببینیم چرا این دوربین همچنان محبوب است و چرا بعید است کانن بخواهد مدل جدیدتری از آن را به بازار عرضه کند؟

مشخصات دوربین کانن 5D Mark IV

• مدل دوربین: DSLR
• حسگر: 30.4 مگا پیکسل CMOS فول فریم با تکنولوژی پیشرفته Dual Pixel
• تعداد نقاط فوکوس: 61 نقطه فوکوس، 41 نقطه از نوع کراس و نقطه میانی دارای حساسیت تا -3EV
• فوکوس Dual Pixel AF دارای حساسیت تا -4EV برای فوکوس خودکار و قفل روی سوژه متحرک یا برای فیلمبرداری (برای اولین بار در یک دوربین DSLR کانن)
• محدوده حساسیت: 100-32000 (قابل گسترش تا 102400)
• عکاسی با سرعت 7 فریم بر ثانیه
• دارای تکنولوژی Dual Pixel AF (امکان ویرایش نقطه فوکوس در فایل خام دوربین!)
• نمایشگر با رزولوشن 1.62 میلیون نقطه و اندازه 3.2 اینچی بازشو
• دارای WiFi، GPS و NFC
• دارای تایمر داخلی برای عکاسی تایم‌لپس
• فیلمبرداری: حداکثر رزولوشن 4K با سرعت 25/30 fps

بدنه دوربین کانن 5D Mark IV

از نظر ظاهری، دوربین 5D Mark IV بسیار شبیه به بدنه Mark III است. اما چند تفاوت کوچک در آن‌ها می‌بینیم. مثلاً جای پورت ریموت شاتر از کنار بدنه به جلوی آن منتقل شده است.

خود کانن هم درباره عایق‌بندی بسیار بهتر این دوربین توضیح می‌دهد. اینکه این دوربین چقدر در برابر شرایط بد آب و هوایی مقاوم‌تر شده و برای کسانی که می خواهند از آن در فضای باز استفاده کنند نگرانی کمتری بابت ورود غبار  و رطوبت به دوربین وجود دارد.

اگر می‌خواهید از فوکوس تشخیص فاز روی این دوربین استفاده کنید، در زیر دکمه جوئستیک چند جهته که در پشت دوربین قرار دارد، یک دکمه مستقیم برای فوکوس هم طراحی شده است. شما با زدن این دکمه می‌توانید خیلی سریع‌تر به وضعیت انتخاب نقاط فوکوس بروید.

البته کانن سال‌هاست که دکمه انتخاب نقطه فوکوس را روی شانه راست دوربین‌هایش قرار می‌دهد و خیلی از کاربران به آن عادت دارند. به همین دلیل هم این امکان را دارید که اگر هنوز می خواهید از آن دکمه قدیمی استفاده کنید، این دکمه جدید را به صورت سفارشی به یک قابلیت دیگر ارتباط دهید.

وقتی دوربین را در دست می‌گیرید، یک تفاوت بسیار مهم در پشت آن می‌بینید. نمایشگر 5D Mark IV لمسی است و نه تنها می‌توانید عکس ها و ویدئو‌ها را مانند یک گوشی هوشمند روی آن ببینید و بزرگنمایی کنید، سرعت و دقت فوق العاده‌ای هم در هنگام فوکوس روی Live View و فیلمبرداری دارد.

کافیست هر نقطه‌ای از تصویر را لمس کنید تا با سریع‌ترین حالت ممکن روی آن فوکوس کنید. درباره این فوکوس در ادامه توضیح بیشتری خواهم داد. علاوه بر این تصاویر را بسیار شفاف‌تر و دقیق‌تر هم می‌بینید. زیرا رزولوشن آن از 1,044 میلیون نقطه، به 1,620 میلیون رسیده است و این تفاوت، خصوصاً در هنگام زوم کردن روی نقاط مختلف تصویر خودش را نشان می‌دهد.

بخش مهمی از تفاوت‌های این دو بدنه هم در زیر پوسته آن‌ها پنهان شده است. به عنوان مثال 5D Mark IV می‌تواند با WiFi و NFC به گوشی‌های همراه هوشمند متصل شود و برنامه کانن امکان کنترل دوربین یا انتقال عکس‌ها و ویدئو‌ها را به شما می‌دهد. همچنین وجود ماژول GPS امکان ثبت موقعیت مکانی عکس ها را فراهم می کند که برای عکاسانی که در مناطق مختلف، عکاسی منظره می‌کنند اهمیت زیادی دارد.

خبر خوب برای عکاسانی که فرصت کافی برای انتقال اطلاعات ندارند هم این است که درگاه USB موجود روی 5D Mark IV حالا از  نسل 3.0 است و سرعت انتقال اطلاعات آن بسیار بیشتر از USB 2.0 روی مدل قبلی است. هر چند که اگر بخواهید از طریق کارت حافظه هم اطلاعات را خالی کنید، این مدل از کارت‌های بسیار پرسرعت UHS-I هم پشتیبانی می‌کند که مدل قبلی فاقد آن بود.

قابلیت Dual Pixel AF در دوربین 5D Mark IV

شاید روی کاغذ، سیستم فوکوس 5D Mark IV و Mark III یکسان به نظر برسد. اما قابلیت فوکوس در دوربین 5D Mark IV در همه جهت بهتر از همه مدل‌های قبلی این دوربین است. علاوه بر اینکه سنسور‌های فوکوس تشخیص فاز این دوربین آپدیت شده و سریع‌تر و دقیق‌تر از قبل عمل می‌کنند، حالا امکان استفاده از سیستم فوکوس فوق پیشرفته Dual Pixel AF را هم دارد.

می‌توان گفت که این قابلیت، بهترین چیزی است که تابه‌حال در یک دوربین فول فریم کانن دیده شده است. کانن چند سال قبل‌تر برای نخستین بار Dual Pixel AF را در مدل غیر فول فریم 70D خودش ارائه کرده بود. اما این اولین بار است که تمام سطح یک حسگر فول فریم امکان فوکوس روی سوژه‌های ثابت و متحرک در هنگام عکاسی را پیدا می‌کند و حالا با دقیق‌ترین فوکوس در بین تمامی خانواده 5D کانن روبرو هستیم.

در تصویر شماتیک زیر می‌توانید ساختار حسگر دوربین 5D Mark IV را ببینید. همان‌طور که مشخص است در لایه بالایی که فیلتر بایر قرار دارد، میکرو لنز‌هایی که نور را از محیط دریافت می‌کنند تعبیه شده‌اند و در لایه زیرین، که محل قرارگیری پیکسل‌های جاذب نور هستند، هر پیکسل به و قسمت (به رنگ‌های شماتیک قرمز و آبی) تقسیم شده است.

توجه داشته باشید که این رنگ‌ها هیچ ارتباطی به حساسیت آن‌ها برای دریافت نور ندارد و صرفاً نمایشی است.

این ساختار 30 میلیون بار در سرتاسر سطح حسگر تکرار شده است و در هر کدام، بخش‌های چپ و راست دریافت کننده نور، 30 میلیون بار نور را از سمت چپ لنز بالایی خود و 30 میلیون بار از سمت راست لنز بالایی خودشان دریافت می‌کنند. بنابراین در هر تصویر 30 مگاپیکسل تصویر از سمت راست لنزها و 30 مگا پیکسل از سمت چپ لنز‌ها ساخته می‌شود.

این تفاوت دوگانه تصویر دقیقاً همان چیزیست که فوکوس تشخیص فاز که در نقاط فوکوس تشخیص داده می‌شود را می‌سازد. به معنای دیگر در این دوربین، تمام 30 میلیون پیکسل دوربین، دو تصویر جداگانه از یک صحنه را در یافت می کنند که با هم مقایسه می‌شود و بنابراین همه آن‌ها به عنوان نقطه فوکوس محسوب می‌شوند.

به بیان ساده‌تر، دوربینی داریم که 30 میلیون نقطه فوکوس دارد! حتی وقتی آینه آن به بالا جمع شده و در حال استفاده از Live View است!

تأثیر این تکنولوژی در عمل فوق‌العاده است. حتی زمانی که از لنز‌هایی با دهانه و دیافراگم خیلی باز هم استفاده می‌کنید، قابلیت تشخیص چهره در این دوربین، امکان ندارد که اجازه بدهد تا یک چهره، چه ثابت و چه در حرکت، ذره‌ای خارج از فوکوس قرار بگیرد. این یکی از دلایلی است که به کانن 5D Mark IV اجازه داد تا وقتی اغلب دوربین‌های حرفه‌ای توانایی فیلمبرداری با رزولوشن 4K یا Full HD را داشتند، بتواند بازار را در دست خود بگیرد.

کافیست که یک چهره را به دوربین معرفی کنید و مطمئن باشید چه در هنگام عکاسی یا چه وقتی که در فیلمبرداری شما حرکت می‌کند، در هر لحظه دقیق‌ترین فوکوس را روی صورت آن نگه می‌دارد.

فراموش نکنید که این تکنولوژی نزدیک به 6 سال پیش ابداع شده و این تفاوت در این 6 سال توانست فاصله‌ای بزرگی بین کانن و برند‌های دیگر در زمینه فیلمبرداری با DSLR ها ایجاد کند.

Dual Pixel AF

استفاده از تکنولوژی پیشرفته‌ای که در بالا دیدید، امکان دیگری را هم به این دوربین می‌دهد که کمتر شناخته شده است. گفتیم که دوربین در هر لحظه دو تصویر جداگانه با کمی تفاوت در میزان فوکوس را دریافت می‌کند و از همین طریق، فوکوس دقیق‌تر را پیدا می‌کند.

اما دوربین این توانایی را دارد تا اطلاعات هر دوی این تصاویر را در قالب یک فایل خام هم ذخیره کند. این اطلاعات حجم فایل خام دوربین را دو برابر می‌کند، اما کاربرد‌های خاصی دارد که در برنامه خود کانن در دسترس است.

میکرو تنظیمات تصویر (Image Microadjustment)

از انجاییکه پیکسل‌های چپ و راست در هر عکس دو منظر مختلف از تصویر را می‌بینند، بنابراین ما دو عکس با کمی فوکوس متفاوت از همدیگر را در اختیار داریم. چند سال قبل‌ هم دوربینی به نام Lytro ابداع شد که نوع پیشرفته‌تری از این تکنولوژی را ارائه می‌داد. یعنی هر عکسی که می‌گرفت، دارای اطلاعات چند نقطه فوکوس متفاوت بود و شما می‌توانستید بعد از عکاسی، در داخل برنامه کامپیوتری دوربین، جای نقطه فوکوس را عوض کنید.

البته این قابلیت پیشرفته باعث نشد تا این دوربین جای خود را در بین عکاسان باز کند که بخشی از این عدم موفقیت هم به طراحی عجیب و غریب دوربین‌های Lytro برمی‌گشت.

حالا کانن هم این قابلیت را در 5D Mark IV گنجانده است. یعنی شما می‌توانید در برنامه Digital Photo Professional کانن، جای نقطه فوکوس را در یک عکس پرتره، مثلاً از روی بینی سوژه به روی چشم سوژه منتقل کنید! البته این یک مثال کاملاً فرضی است و جابجا کردن نقطه فوکوس ارتباط به عوامل زیادی مانند فاصله کانونی لنز، فاصله سوژه از دوربین و صد البته دیافراگم لنز بستگی دارد.

به خاطر دارم وقتی برای اولین بار درباره این تکنولوژی خواندیم کاملاً در شوک فرو رفته بودیم. تصور اینکه بتوانید اول عکس بگیرید و بعد در داخل برنامه بتوانید نقطه فوکوس را جابه‌جا کنید شگفت‌آور بود!

اما واقعیت این است که این قابلیت در عمل کاربرد بسیار محدودی دارد. به قدری که برخی از کارشناسان حوزه عکاسی، به شوخی آن را Nano Adjustment نامیده‌اند (یعنی تنظیمات در حد نانو!).

وب‌سایت DPreview در این مقاله مثالی از این قابلیت را در عمل اجرا کرده است و می‌بینیم که میزان تصحیح فوکوس با استفاده از Micro Adjusment ها بسیار ناچیز است. شاید هم به همین دلیل باشد که برخلاف Dual Pixel AF، قابلیت Dual Pixel RAW برای فوکوس کردن چندان بین عکاسان جا نیفتاده است.

عجیب‌تر اینکه تصور می‌کردیم کانن در سال‌های آینده، این قابلیت را توسعه دهد و بازه جابه‌جایی فوکوس آنقدر گسترده‌تر شود که بتوانیم اشتباهات فوکوس در لنز‌های پرایم را جبران کنیم. اما در این سال‌ها دیگر خبری از پیشرفت این تکنولوژی نشنیدیم. امیدوارم کانن این تکنولوژی پیشرفته را در دوربین‌های بدون آینه آینده‌اش مانند Canon R1 ادامه و توسعه دهد.

کاهش فلر

می‌دانیم که فلر از تابش جهت‌دار نور به داخل لنز پدید می‌آید. بنابراین این احتمال وجود دارد که یکی از تصاویر دریافت شده توسط پیکسل‌های چپ یا راست این دوربین، فلر کمتری را دریافت کند. به این ترتیب قابلیت Dual Pixel RAW می‌تواند در برطرف کردن فلر تصویر هم مؤثر باشد.

مد‌های فوکوس دوربین 5D Mark IV

مدهای فوکوس 5D Mark IV تقریباً با دوربین‌های DSLR دیگر کانن مشابهت دارد (برای اینکه بتوانید گزینه‌های آن‌ها را روی دوربین به راحتی پیدا کنید از نام اصلی و نه معادل فارسی آن‌ها استفاده شده است)

Single-Point Spot AF

در این حالت دوربین به شما اجازه می‌دهد یکی از نقاط فوکوس دوربین را به صورت دستی انتخاب کرده و روی سوژه قرار دهید. هر نقطه فوکوس، محدوده بسیار کوچکی از تصویر را مورد بررسی قرار می‌دهد. این حالت برای عکاسی از سوژه‌های بسیار دقیق کاربرد دارد. مثلاً اگر می‌خواهید در هنگام عکاسی پرتره، نقطه فوکوس را دقیقاً روی چشم سوژه قرار دهید یا می‌خواهید از میان شاخ و برگ درختان، روی یک پرنده که روی یکی از شاخه‌ها نشسته است فوکوس کنید، این مد بهترین انتخاب است.

توجه داشته باشید این مد برای فوکوس روی سوژه‌های متحرک (مثلاً برای وقتی که عروس و داماد در حال حرکت هستند) اصلاً مناسب نیست.

Single-Point AF

این مد فوکوس دقیقاً مانند مد فوکوس قبلی است. با این تفاوت که محدوده کمی بزرگ‌تری را پوشش می‌دهد. می‌توانید از آن برای فوکوس کردن روی سوژه‌های کوچک مانند عکاسی Still Life (اشیا ثابت، غذا‌ها و …) یا حالت عادی فوکوس روی چشم در عکاسی پرتره استفاده کنید.

این مد را می‌توانید هم در عکاسی از سوژه‌های ثابت و نیز روی حالت AI Servo برای عکاسی از سوژه‌هایی که دارای حرکت عادی هستند استفاده کنید. فراموش نکنید این حالت فوکوس برای عکاسی Servo زمانی کاربرد دارد که بتوانید به راحتی سوژه را دنبال کنید.( به عنوان مثال برای فردی که در حال قدم زدن (و نه دویدن) است.)

AF Point Expansion

این مد فوکوس شامل یک نقطه و چهار تا هشت نقطه اطراف آن می‌شود. دقیقاً مانند مد قبلی، نقطه فوکوس اصلی را خود شما انتخاب می‌کنید، اما دوربین حواسش به نقاط پیرامونی آن هم هست و در صورتی که سوژه با یک حرکت سریع، جابه‌جا شود، از اطلاعات نقاط فوکوس کناری هم برای اندازه‌گیری فاصله استفاده می‌شود.

این حالت برای عکاسی از سوژه‌های پرتحرک (مانند عکاسی ورزشی) و خصوصاً روی حالت فوکوس دنبال کننده یا AI Servo عالی است. اما برعکس، برای عکاسی از سوژه‌های دقیق، چندان مناسب نیست. به عنوان مثال برای عکاسی از پرتره، به ندرت می‌توانید مطمئن باشید که دقیقاً روی چشم فوکوس کند و معمولاً نقطه فوکوس، میانگینی از چشم، ابرو، مژه‌ها و حتی گاهی بینی سوژه است.

از این حالت برای عکاسی پرتره استفاده نکنید!

Zone AF

عبارت Zone به معنای محدوده است و تقریباً می‌توان حدس زد که وقتی قرار است یک محدوده از تصویر فوکوس شود، دوربین چطور عمل می‌کند. در این حالت دوربین، 61 نقطه فوکوس خودش را به 9 محدوده بزرگ تقسیم می‌کند و شما می‌توانید بین آن‌ها، هر کدام را که می خواهید انتخاب کنید.

دوربین سعی می‌کند در داخل آن محدوده به دنبال نقطه فوکوس بگردد و برای عکاسی از سوژه‌های بزرگ، مانند یک سوارکار و اسبش یا یک خودرو در حال حرکت مناسب است.

این حالت برای زمانی که ممکن است یک مانع در مسیر دید شما و سوژه قرار بگیرد مناسب نیست. به عنوان مثال برای زمانی که می خواهید از عروس و داماد در حالی که از میان جمعیت وارد می‌شوند عکاسی کنید، نباید از این مد استفاده کنید.
هرچند هر دوی آن‌ها سوژه‌های بزرگی هستند و می‌توانند بخش زیادی از یک محدوده را پر کنند، اما ممکن است ترکیب آن‌ها با مهمانان که از کناره‌های محدوده وارد می‌شوند، باعث شود تا نقطه فوکوس میانگین، چندان دقیق عمل نکند.

61-point Automatic Selection AF

این دقیقاً همان عملکردی را دارد که می‌توانید حدس بزنید. همه 61 نقطه فوکوس درگیر فوکوس کردن هستند.

در این حالت اگر روی Single AF باشید، یک یا چند نقطه از این 61 نقطه به صورت خودکار توسط دوربین فعال می‌شوند و محدوده فوکوس را تعیین می‌کنند. در حالت AI Servo هم تقریباً همان عملکرد را دارد، با این تفاوت که از هر دو ماژول فوکوس استفاده می‌کند. حتی می‌توانید در منوی دوربین تنظیم کنید که اولویت را به چهره بدهد و سعی کند فوکوس را روی چهره افراد در حال حرکت حفظ کند.

این حالت تقریباً مشابه همان چیزیست که در اغلب دوربین‌های نیکون به نام 3D Tracking می‌شناسیم و دوربین سعی می‌کند سوژه را با استفاده از تمام نقاط فوکوس دنبال کند.

فیلمبرداری با کانن 5D Mark IV

هیچ شکی نیست که یکی از مهم ترین کاربرد‌های این دوربین برای فیلمبرداری است. این محبوب‌ترین دوربین DSLR کانن در بین فیلمبرداران است و با اتکا به گستره عظیم لنز‌های کانن برای دوربین‌های DSLR این شرکت، این دوربین می‌تواند در پروژه های مختلف کاری، از فیلمبرداری عروسی و سمینار‌ها تا فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی مورد استفاده قرار گیرد.

امکانات ویدئویی 5D Mark IV

این دوربین می‌تواند ویدئو‌هایی با رزولوشن 4K را با سرعت 24 و 30 فریم بر ثانیه ضبط کند که نسبت به مدل قبلی یعنی Mark III تفاوت بسیار مهمی محسوب می‌شود.

توجه داشته باشید که وقتی درباره رزولوشن 4K این دوربین حرف می‌زنیم، منظور ما دقیقاً رزولوشن استاندارد DCI یعنی اندازه 4096 x 2160 پیکسل است (در بسیاری از دوربین‌ها رزولوشن 4K با ابعاد استاندارد UHD 16:9 یعنی رزولوشن 3840 x 2160 تعریف می‌شود). به بیان ساده‌تر ویدئو‌های 4K این دوربین، کمی واید‌تر از چیزی است که در اغلب ویدئو‌های 4K دوربین‌های دیگر می‌بینید.

این منوی تنظیمات ویدئویی دوربین 5D Mark IV است که در آن می‌توانید رزولوشن‌ها و سرعت‌های ضبط مختلف را انتخاب کنید. توجه کنید که علاوه بر سرعت معمولاً 23.98 فریم برای ویدئو‌های NTSC، می‌توانید دقیقاً سرعت 24 فریم را هم جداگانه انتخاب کنید.

این دوربین برای ضبط فیلم‌های 4K از بخشی از مرکز سنسور استفاده می‌کند. همان‌طور که گفتیم رزولوشن این بخش دقیقاً 4096 x 2160 است و اگر آن را با رزولوشن اصلی حسگر مقایسه کنید، مشخص می‌شود که چرا ویدئو‌های 4K آن دارای کراپ 1.64X است. یعنی حتی کمی بسته‌تر از ضریب کراپ در سنسورهای غیر فول فریم کانن.

به بیان ساده‌تر، وقتی با 5D Mark IV کانن روی رزولوشن 4K فیلمبرداری می‌کنید، انگار لنزتان را روی یک دوربین غیر فول فریم بسته‌اید و مقدار بزرگ‌نمایی تصویر همان‌قدر می‌شود.

توجه داشته باشید که اصولاً لنز‌های غیر فول فریم EF-S کانن را نمی‌توانید روی این دوربین ببندید. یعنی بیشترین بزرگ‌نمایی شما در حالت 4K همین 1.64X است.

تغییر بزرگ‌نمایی برای کسی که می‌خواهد به صورت پیوسته، با این دوربین هم فیلم و هم عکس بگیرد کمی چالش برانگیز است. تصور کنید به محض اینکه روی رزولوشن 4K می‌روید، تصویر جلو می‌آید و به محض خارج شدن از آن، تصویر دوباره عقب می‌رود و این یعنی مدام باید جابه‌جا شوید یا دوباره قاب‌بندی کنید.

دیتای حجیم‌تر و کیفیت بالاتر ویدئو‌ها

علاوه بر این، فیلمبرداری با فرمت 4K محدود به روش ضبط Motion JPEG است. در این روش دوربین، تک تک فریم‌های تصویر را به صورت یک فایل JPEG ذخیره می‌کند. این روش برای اینکه بخواهید گاهی اوقات یک فریم از ویدئو را به صورت عکس استخراج کنید عالی است. چون تصویری بسیار با کیفیت به شما تحویل می‌دهد. اما به عنوان یک روش ذخیره‌سازی و انتقال اطلاعات به حافظه، چندان کارآمد نیست و حجم دیتا را به شدت افزایش می‌دهد. ضبط با رزولوشن 4K و سرعت 30 فریم بر ثانیه با این دوربین، حجم دیتایی برابر با 500 مگابایت بر ثانیه دارد.

این دوربین روش های فشرده‌سازی دیگری مانند h.264 هم دارد که متأسفانه صرفاً در حالت فیلمبرداری با رزولوشن 1080p در دسترس هستند. به بیان ساده‌تر، شما روی یک کارت حافظه CF پرسرعت 64 گیگابایت، فقط 17 دقیقه می‌توانید با رزولوشن 4K ضبط کنید. در مورد کارت‌های حافظه SD پرسرعت U3 هم اگرچه دوربین به شما اجازه ضبط را می‌دهد، اما ناگهان و بدون اخطار، ویدئو را قطع می‌کند.

اما خبر خوب برای فیلمبرداران عروسی این است که وقتی بتوانید با این دوربین با رزولوشن 4K ضبط کنید، به این معنی است که می‌توانید به راحتی از هر کدام از فریم‌های تصویر، با رزولوشن 8.8 مگاپیکسل خروجی عکس بگیرید. یعنی هر ثانیه از فیلم، 30 فریم با رزولوشن قابل چاپ در یک آلبوم عکس و البته با فوکوس کامل روی هر صحنه است! شما می‌توانید این کار را در داخل خود دوربین هم انجام دهید.

پورت‌های دوربین برای فیلمبرداری

دوربین 5D Mark IV تمامی پورت‌های مورد نیاز فیلمبرداری با یک دوربین DSLR را دارد. درگاه‌های ضبط و خروجی صدا و HDMI. البته توجه داشته باشید که تصویر خروجی زنده از HDMI تنها تا رزولوشن Full HD 1080p را ساپورت می‌کند و نه رزولوشن 4K.

اگر به رزولوشن 4K نیازی ندارید، رزولوشن Full HD این دوربین می‌تواند با سرعت اسلوموشن 60 فریم بر ثانیه هم ضبط شود و البته اگر از رزولوشن HD 720 استفاده کنید، می‌توانید با رزولوشن 120 فریم و بدون صدا هم فیلم ضبط کنید.

فوکوس خودکار در حالت فیلمبرداری

پیشتر هم گفتیم که Dual Pixel AF در حالت عکاسی می‌تواند چقدر دقیق عمل کند. اما فوکوس این دوربین در حالت فیلمبرداری واقعاً بی‌نظیر است.
به عنوان مثال قابلیت تشخیص چهره در این دوربین، یکی از بهترین‌ها در رده دوربین‌های فول فریم DSLR است. شما حتی می‌توانید در داخل منوی دوربین، سرعت فوکوس (در واقع سرعت پیدا کردن فوکوس در حرکت) را تنظیم کنید. یعنی بسته به سرعت حرکت سوژه (اینکه سوژه راه می‌رود یا می‌دود یا با دوچرخه به شما نزدیک می‌شود) می‌توانید سرعت فوکوس‌یابی دوربین را کم و زیاد کنید تا ویدئو‌یی که می‌گیرید حالت نرم‌تری داشته باشد.

در تصویر زیر می‌بینید که چطور می‌توان سرعت فوکوس‌یابی در مد فوکوس Servo AF را در 10 درجه مختلف افزایش یا کاهش دهید. این یکی از تکنیک‌های بسیار مؤثر برای افزایش کارآیی این دوربین است که فیلمبرداران می‌توانند آن را یاد بگیرند.

مد فیلمبرداری HDR

حتماً می‌دانید عکاسی HDR چیست. در این روش، دوربین چند عکس پی‌درپی از یک صحنه می‌گیرد که هر کدام از آن‌ها، از لحاظ نوری، با عکس دیگر فرق دارد. مثلاً در یکی از آن‌ها، آسمان تاریک‌تر و ابر‌ها مشخص‌تر است و در دیگری، آسمان روشن‌ و سفید است و سوژه به شکل خوبی نوردهی شده است. بعداً در نرم‌افزار، این عکس ها را با هم ترکیب می‌کنند و ما با عکسی روبرو می‌شویم که HDR است و محدوده داینامیک نور در آن بسیار گسترده‌تر از عکس‌های معمولی است.

حالا کانن 5D Mark IV می‌تواند ویدئو‌های HDR هم ضبط کند. یعنی در خود دوربین، دو فیلم مستقل از هم با نور‌های متفاوت ضبط شده و نرم‌افزار دوربین، آن‌ها را با هم ترکیب می‌کند و به صورت یک ویدئوی HDR با دامنه نوری بسیار وسیع‌تر به ما تحویل می‌دهد.
جای تعجبی هم نیست که این کار را نهایتاً می‌تواند روی ویدئو‌های Full HD و سرعت 30 فریم بر ثانیه انجام دهد. چون پردازش بسیار زیادی لازم دارد و پردازشگر دوربین نمی‌تواند با سرعت و رزولوشن‌های بالاتر آن را پردازش کند.

البته این اولین بار نیست که کانن چنین قابلیتی را در یکی از دوربین‌های DSLR خود قرار می‌دهد. قبلاً هم در دوربین‌ 760D کانن، فیلمبرداری HDR را دیده بودیم. اما اولین بار است که دارای تنظیمات دستی است و دیگر نیازی نیست تا فقط محدود به مد های نوردهی Sport یا Landscape باشیم. حالا فیلمبرداران حرفه‌ای می‌توانند در حالت HDR هم همه تنظیمات نوردهی را خودشان تنظیم کنند.

مقایسه Canon 5D Mark IV با دیگر رقبا

قیمت دوربین کانن 5D Mark IV در بازار‌های جهانی حدود 2700 دلار است و در حال حاضر یکی از مناسب‌ترین دوربین‌های رده DSLR ها محسوب می‌شود. اما در طی این 6 سال که از زمان عرضه این دوربین می‌گذرد اتفاق‌های زیادی در بازار افتاده است. مهم‌ترین نکته این است که علاوه بر برند‌های دیگر، خود کانن هم وارد بازار دوربین‌های بدون آینه شده است و در طی این سال‌ها دوربین‌های میرورلس فول فریم فوق‌العاده‌ای را به بازار معرفی کرده است.

برند‌های دیگر هم دوربین‌های خوبی را در این رده و با قیمتی نزدیک به 5D Mark IV معرفی کرده‌اند که به دلیل تکنولوژی پیشرفته‌تر، می‌توانند رقبای سنگینی برای این دوربین محسوب شوند.

به عنوان مثال سونی همین چند ماه پیش دوربین فوق العاده A7 IV را معرفی کرد که در بسیاری از وب‌سایت‌ها به عنوان Best Seller دوربین‌های فول فریم انتخاب شده است. این دوربین تنها 1 دلار ارزان‌تر از 5D Mark IV است!

اما شما می‌توانید تقریباً با همین هزینه، یک دوربین A7R III هم بخرید. قیمت یک دوربین Nikon Z7 هم با کمی تفاوت (حدود 100 دلار) با این دوربین یکی است و در برند‌ پاناسونیک هم Lumix S1 را داریم که اگرچه یکی از بهترین دوربین‌های فول فریم است، اما در سطح جهانی طرفداران بیشتری نسبت به بازار ایران دارد.

مهم‌ترین تفاوتی که 5D Mark IV کانن با دیگر رقبای خودش دارد، نوع بدنه آن است. این بدنه از نوع DSLR است که یعنی بزرگ‌تر و سنگین‌تر از دوربین‌های بدون آینه است. آینه دارد و بنابراین منظره‌یاب آن از نوع نوری و بسیار باکیفیت‌تر از رقبایش است. از طرفی چون بدنه بزرگ‌تری دارد، بنابراین باطری بزرگ‌تر و قوی تر و سنگین‌تری هم دارد و تعداد بیشتری می‌توان با آن عکس گرفت. و خوب … چون سال‌هاست که اغلب دوربین‌های موجود در بازار کانن از این نوع بوده‌اند، بازه لنز بسیار زیادی برای آن‌ها در دسترس است.

خصوصاً اینکه کانن همواره در زمینه ساخت لنز، یکی از شرکت‌های پیشرو و مشهور بوده و امکان ندارد که شما به دنبال یک لنز باشید و آن را در بازار پیدا نکنید.

از آنجا که این دوربین یکی از محبوب‌ترین دوربین‌ها در بین عکاسان و فیلمبرداران عروسی ها و مجالس هست، احتمالاً انواع و اقسام مبدل‌ها و لنز‌ها و فلاش‌های مخصوص به آن را هم می‌توانید در مراکز کرایه تجهیزات فیلمبرداری پیدا کنید، به همین خاطر هم هست که آن را رند بازار می‌نامیم و همین یکی از دلایل محبوبیت این دوربین است.

اما باید بپذیریم که دوربین‌های DSLR به اواخر عمر خود نزدیک شده‌اند. حالا دیگر شرکت‌های دوربین‌سازی همه تمرکز خودشان را روی دوربین‌های بدون آینه گذاشته‌اند. مدت زیادی از آخرین مدل دوربین‌های فول فریم کانن می‌گذرد و نه تنها هیچ‌کدام از آن‌ها به روز نشده‌اند، بلکه حتی خبر و شایعه‌ای از تغییر یا عرضه مدل جدیدی نمی‌شنویم. پس به احتمال زیاد با آخرین 5D کانن هم روبرو هستیم که اگرچه امروز دوربین فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شود، اما شاید 5 سال بعد دیگر اینطور نباشد!

تمامی رقبای این دوربین حالا از نوع بدون آینه‌ها هستند. به نقاط فوکوس آن‌ها نگاه کنید. کمترین آن‌ها مربوط به 5D Mark IV است. این یعنی وقتی می‌خواهید از نقاط فوکوس اپتیکال آن برای عکاسی استفاده کنید، به شدت محدود هستید. این در حالی است که مثلاً در دوربین A7 IV که نقاط فوکوس هیبریدی دارد، تقریباً در هر جایی از کادر می‌توانید چه هنگام عکاسی و چه فیلمبرداری، با سرعتی باورنکردنی فوکوس کنید.

شاید فکر کنید که کانن 5D Mark IV هم می‌تواند در هنگام فیلمبرداری در همه‌جای تصویر فوکوس کند. اما این فقط زمانی کاربرد دارد که بتوانید این فوکوس را روی سوژه‌های متحرک هم حفظ کنید. این روز ها اینکه صرفاً بتوانید با لمس کردن روی صفحه نمایش، در آن نقطه فوکوس کنید اهمیت زیادی ندارد.

حالا باید بتوانید مثلاً در تصویر، روی چشم سوژه فوکوس کنید و دوربین بتواند به صورت پیوسته، فوکوس را روی چشم سوژه قفل کند. این چیزیست که در کمتر دوربین DSLR فول فریم نمونه آن را می‌بینیم. اما همه رقبای 5D Mark IV در این لیست، آن را دارند. راستی نمایشگر این دوربین هم برخلاف بقیه رقبا، کاملاً ثابت است و این یعنی سخت‌ترین نوع نمایشگر برای فیلمبرداری!

محدودیت آینه در این دوربین، کارآیی آن در عکاسی پرسرعت را هم کم می‌کند. به جز Panasonic S1 که آن هم چندان جدید نیست، همه رقبای فول فریم دیگر 5D Mark IV هم رزولوشن بالاتری نسبت به آن دارند و هم سرعت عکاسی‌شان بیشتر است. بنابراین اگر بخواهید با آن ها عکاسی ورزشی، خبری، حیات وحش یا حتی منظره بکنید، قطعاً کانن در پایین‌ترین رده قرار می‌گیرد.

بسیاری از کاربران با تصور اینکه این بهترین دوربین فول فریم کانن برای فیلمبرداری است، آن را بهترین دوربین برای فیلمبرداری هم می‌دانند. اما اگر به جدول بالا نگاه کنید می‌بینید که همه رقبای آن در این جدول، امکانات فیلمبرداری بهتری دارند.

نقاط فوکوس آن‌ها بیشتر و دقیق‌تر است، فرمت‌های فشرده‌تر مانند XAVCS یا H.265 را پشتیبانی می‌کنند، فوکوس روی چشم در حالت فیلمبرداری دارند، تصویر را در حالت 4K کراپ نمی‌کنند، یا حتی از نظر ضبط ویدئو‌های اسلوموشن هم قوی تر هستند (A7 و S1 می‌توانند با رزولوشن 4K با سرعت 60 فریم بر ثانیه ضبط کنند و A7R III و Z7 می‌توانند با رزولوشن Full HD 1080p با سرعت 120 فریم کار کنند)

ضمن اینکه همه این دوربین‌ها دارای لرزشگیر مکانیکی در داخل بدنه هم هستند. در حالیکه 5D Mark IV فاقد آن است. به این ترتیب ویدئو‌هایی که با هر کدام از آن‌ها روی دست می‌گیرید، لرزش کمتر و تصویر بهتری را به شما خروجی می‌دهند.

خلاصه

حسگر Dual Pixel AF کانن، زمانی که همه دوربین‌های DSLR در زمینه فوکوس ویدئویی ضعف داشتند، برگ برنده این شرکت شد و گستره عظیم لنز‌های EF برای این دوربین‌ها خیال عکاسان را بابت پشتیبانی آینده‌ شان راحت کرد.

اما بازار تغییر کرده است. حالا تقریباً همه دوربین‌های بدون آینه، سرعت فوکوس فیلمبرداری بسیار قوی‌ای دارند و لنز‌های بهتری برای آن‌ها ساخته می‌شود.

اگر روزی کانن به عنوان یگانه پرچمدار تولید لنز‌های حرفه‌ای شناخته می‌شد، حالا دیگر در دنیای بدون آینه‌ها دست بالا را در اختیار ندارد. لنز‌هایی که برای دوربین‌های بدون آینه فول فریم سونی در دسترس هستند بسیار پرتعداد‌ترند و امروز در بازار می‌بینیم که سونی، اگر نه بیشتر، اما حداقل هم اندازه کانن در پروژه ای فیلمبرداری استفاده می‌شود.