دو لنز 50 میلی متری را در نظر بگیرید، یکی با دیافراگم f/1.8 و دیگری دیافراگم f/1.2؛ حتی اگر هر دو دارای فاصله کانونی 50 میلی متری یکسان باشند، اما طول آنها یکسان نیست، و حتی طول هیچ کدام از آنها 50 میلی متر نیست. بنابراین دقیقاً فاصله کانونی لنز در عکاسی چیست و چه معنی می‌دهد ؟
خب، فاصله کانونی معین برای یک لنز، یک اندازه گیری نوری است، و نه فیزیکی. این واحد فاصله‌ی بین سنسور ( یا فیلم ) در داخل دوربین شما و نقطه‌ای که پرتوی نور پس از ورود به لنز همگرا می‌شود را توصیف می‌کند؛ در واقع فاصله‌ی بین مرکز اپتیکی لنز تا سنسور دوربین به واحد میلی متر است، در حالتی که فوکوس بر روی بی نهایت تنظیم شده باشد.
فاصله کانونی دو نکته را تأیید می‌کند، یکی زاویه دید دوربین شما ( که چقدر از یک صحنه در قاب تصویر ثبت خواهد شد ) و دیگری میزان بزرگنمایی تصویر. اگر می‌خواهید از یک منظره‌ی باز عکس بگیرید طوری که تمام عناصر در روبرویتان معلوم باشند، یا در تلاش هستید که یک بازیکن را در زمین فوتبال جدا کرده و تصویری بسته از آن ثبت کنید، این مسئله تفاوت بزرگی را ایجاد می‌کند.
بنابراین، فاصله کانونی به طرز چشمگیری چشم انداز عکس‌های شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سعی کنید با یک لنز 17 میلی متری یک تصویر پرتره بگیرید، در این حالت چهره تحریف بسیاری دارد، اما تمام منظره‌ی اطراف ثبت می‌شود. حالا همین کار را با یک لنز 200 میلی متری انجام دهید، این باعث می‌شود چهره‌ی سوژه بسیار فشرده باشد و در عین حال، اشیاء کمتری از اطراف سوژه در قاب تصویر ثبت شوند، همچنین سوژه بیشتر از حالت قبلی از پس زمینه جدا خواهد شد.
دانستن و انتخاب فاصله کانونی برای شما اولین تصمیمی است که باید هنگام ثبت یک تصویر بگیرید. فاصله کانونی را می‌توان به طور گسترده به پنج دسته‌ی جداگانه از لنزها تقسیم کرد؛ در ادامه به بررسی و معرفی آنها خواهم پرداخت، پس با من همراه باشید …
لنزهای اولترا واید و فیش آی ( 8 تا 14 میلی متر )
لنزهایی با زاویه دید فوق‌العاده گسترده یا اولترا واید یا فیش آی دارای فاصله کانونی به اندازه 8 تا 14 میلی متر هستند. همانطور که از نام این محصول پیداست، آنها از یک زاویه دید بسیار گسترده برخوردار هستند و جلوه‌ای تقریباً پانوراما طور را ایجاد می‌کنند؛ از آنها معمولا برای مناظری با زاویه دید خیلی وسیع، عکاسی از رویدادهای یا عکاسی خلاقانه استفاده می‌شود. اعوجاج تصویر در آنها باعث می‌شود برای تصویربرداری به هر سبکی ایده‌آل نباشند.
لنزهای واید ( 14 تا 35 میلی متر )
لنزهایی با زاویه دید عریض یا واید از فاصله کانونی معادل 14 تا 35 میلی متر استفاده می‌کنند و برای عکاسی از منظره یا عکاسی گروهی و یا همچنین عکاسی مستند استفاده می‌شوند.
لنزهای استاندارد ( 50 تا 60 میلی متر )
لنزهای استاندارد، منظره‌ای بسیار طبیعی، شبیه به چشم انداز چشم انسان دارند. این باعث می‌شود که لنزهای 50 میلی متری برای هر ژانری از عکاسی بسیار عالی باشند، چرا که اعوجاج بسیار محدودی دارند و به خوبی نیز می‌توانند سوژه را از پس زمینه جدا کنند.
لنزهای تله فوتو ( 85 تا 200 میلی متر )
لنزهای تله فوتو و پرتره همان چیزی هستند که ما آنها را لنزهای ” بلند ” می‌نامیم. آنها بزرگنمایی بسیار بیشتری نسبت به لنزهای استاندارد دارند، به این معنی که می‌توانید از سوژه‌هایی بسیار دورتر عکاسی کنید و هنوز هم قاب تصویرتان از سوژه پر شده باشد. این نوع لنز برای عکاسی از طبیعت یا حیات وحش ایده‌آل است.
لنزهای پرتره می‌توانند در هر فاصله کانونی از 85 تا 135 میلی متر باشند، و همانطور که می‌دانیم، تأثیر فشرده سازی بسیار زیادی روی سوژه دارند. در واقع به صورت طبیعی و در یک سوژه‌ی انسانی، بینی را کوتاه‌تر کرده و باعث می‌شوند که تصاویر برای مردم جالب باشند. با این حال، این فشرده سازی باعث می‌شود تا سوژه‌های انسانی بعضا ایده‌آل نباشند.
لنزهای سوپر تله فوتو ( 300 میلی متر و بیشتر )
پس از رسیدن به فاصله کانونی 300 میلی متر و فراتر از آن، ما کاملاً در قلمروی لنزهای سوپر تله فوتو هستیم. این لنزها بیشتر به منظور استفاده‌ی عکاسان حوزه‌ی حیات وحش و عکاسی ورزشی تولید می‌شوند، چرا که بزرگنمایی بسیار زیادی، همانند یک تلسکوپ داشته و می‌تواند سوژه‌ها را از فواصلی بسیار دور، به خوبی ثبت کنند.
انتخاب فاصله کانونی لنز در عکاسی بسیار مهم است، این مورد می‌تواند تصاویر شما را خراب یا ایده‌آل کند. بنابراین برای انتخاب صحیح آن، زمان زیادی را صرف کرده و به ژانر عکاسی‌تان هم توجه کنید !
