در این مقاله قصد داریم در مورد کادربندی در عکاسی برایتان صحبت کنیم تا بدانید هر سوژه را بهتر است با چه کادری ثبت کنید.
سنسور یک دوربین استاندارد مستطیل شکل است، شکلی که هم می‌تواند کادر عمودی ( Portrait ) و هم افقی ( Landscape ) را بسازد. پیکربندی که هر دو جهت عمودی و افقی را امکان‌پذیر می‌کند.
اما آیا جهت و کادر در سبک‌هایی از عکاسی، همانند عکاسی منظره مهم هستند ؟ آیا همیشه باید از کادر لنداسکیپ برای عکاسی منظره استفاده کرد ؟ آیا کادر یک عکس چهره را همیشه باید به صورت عمودی یا پرتره در نظر گرفت ؟
به علاوه، اگر بخواهید از سوژه‌ای عکس بگیرید که نه در ژانر پرتره قرار می‌گیرد و نه در ژانر منظره، باید از کدام کادربندی در عکاسی استفاده کنید ؟ اصلا کدام یک بهتر عمل می‌کنند ؟
در این مقاله به بررسی کادربندی در عکاسی پرداخته و برایتان خواهیم گفت که چه زمانی بهتر است از چه کادری برای تصاویرتان استفاده کنید. پس همراه ما باشید…
بخشی از تاریخ کادربندی در عکاسی
افقی یا لنداسکیپ
نام‌های پرتره ( Portrait یا کادر عمودی ) و منظره ( Landscape یا کادر افقی ) احتمالا از جهت بوم‌ها در هنر نقاشی گرفته شده است.
یک کادر افقی یا لنداسکیپ می‌تواند به بهترین شکل چشم اندازهای باز و وسیع را به تصویر بکشد که معمولا هنرمندانی که به عکاسی از طبیعت علاقه دارند، بیشتر از این کادر استفاده می‌کنند. به همین دلیل به آن عنوان لنداسکیپ یا منظره داده شده است.
با این حال، جهت افقی محدود به عکس‌های منظره یا طبیعت نیست. بله، شاهکارهای ونسان ونگوگ ( Vincent Van Gogh )، هوکوسائی ( Hokusai ) و مونه ( Monet ) در طراحی طبیعت همگی به صورت افقی بوده‌اند. اما هنرمندانی مانند ساندرو بوتیچلی ( Sandro Botticelli ) و وسلی کاندینسکی ( Wassily Kandinsky ) نیز آثار هنری ژانرهای غیر از طبیعت را در جهت افقی خلق کرده‌اند. فرانس لانتینگ ( Frans Lanting )، آندریاس گورسکی ( Andreas Gursky ) و گرگوری کرودسون ( Gregory Crewdson ) همه‌ی سوژه‌های عکاسی را در جهت افقی به تصویر می‌کشند.
این مورد در عکاسی پرتره نیز به همین شکل است. عکاسانی مانند رابرت فرانک ( Robert Frank ) و آنی لیبویتز ( Annie Lebovitz ) عکاسی پرتره را در جهت افقی انجام داده و به آن پایبند بوده‌اند.
جهت عمودی
به طور کلی به بوم‌هایی که طول آن بیشتر از عرضش باشد، پرتره یا عمودی می‌گویند.
مونالیزای ( به انگلیسی : Mona Lisa ) لئوناردو داوینچی ( ۱۵ آوریل ۱۴۵۲ – ۲ مه ۱۵۱۹ ) یا دختری با گوشواره مروارید ( به هلندی : Het meisje met de parel ) اثر یوهانس فرمیر ( ۱۶۳۲ – ۱۶۷۵ میلادی ) نمونه‌هایی معروف از پرتره‌هایی هستند که به شکل سنتی و در کادر پرتره به تصویر کشیده شده‌اند.
مادر مهاجر ( به انگلیسی : Migrant Mother ) اثر دوروتا لنگ ( ۲۶ مه ۱۸۹۵ – ۱۱ اکتبر ۱۹۶۵ ) و دختر افغان ( به انگلیسی : Afghan Girl ) اثر استیو مک کری ( 23 آوریل 1950 تا امروز ) نمونه‌های شناخته شده‌ای از عکاسی پرتره اجرا شده در کادر عمودی می‌باشند.
اما کادر پرتره یا عمودی در عکاسی صرفا مخصوص به تصویر کشیدن چهره افراد نیست.
نقاشانی مانند راشل ریوش ( Rachel Ruysch ) و کلود مونه ( Claude Monet ) از کادر پرتره استفاده میکردند تا سوژه‌های غیر انسانی را در طرحشان جای دهند.
ادوارد هنری وستون ( Edward Henry Weston ) و ده‌ها عکاس دیگر نیز سعی کردند با استفاده از کادر عمودی، شهر و زیبایی‌های آن را به تصویر بکشند.
اما از کادربندی افقی یا عمودی در کجا و به چه صورت باید استفاده کرد ؟
سوژه را در کادر خود به عنوان اولویت قرار دهید
یکی از عوامل تعیین کننده در انتخاب بین کادربندی افقی یا عمودی در عکاسی ، ابعاد خود سوژه است.
به لحاظ فنی برای کادربندی صورت و بدن یک انسان، کادر عمودی یا پرتره می‌تواند ایده‌آل باشد. ماهیت کادر عمودی این است که با بدن انسان که به صورت عمودی است، تطابق دارد.
سوژه‌های عمودی مانند ساختمان‌های بزرگ، درختان و آبشارها نیز ممکن است برای این که به طور کامل ثبت شوند، به جهت عمودی نیاز داشته باشند.
اما کادر افقی یا لنداسکیپ می‌تواند سوژه‌هایی را بهتر در خود جای دهد که خود نیز به صورت افقی طراحی شده باشند، همانند هواپیماها یا مناظر طبیعی.
جهت افقی همچنین می‌تواند فضای بیشتری برای جای دادن المان‌های اضافی در یک عکس فراهم کند.
این جهت‌گیری به خصوص در ژانرهای عکاسی مانند پرتره‌های محیطی، که در آنها پیش‌زمینه و پس‌زمینه عکس به اندازه خود سوژه اهمیت دارد، بسیار مفید است.
تاکید کنید !
جهت و کادر یک تصویر به طور قابل توجهی می‌تواند به تاکید بصری بر روی سوژه کمک کند.
کادر عمودی بر گسترش یا بسط سوژه‌های عمودی در یک عکس اغراق می‌کند. اما همچنین ارتباط ما با سوژه‌های بلند قد را بیان کرده و بر حسی مثل استقلال، شگفتی، مدرنیته و حتی برتری یا اضطراب تاکید می‌کند.
در مقابل، جهت افقی تاکید بیشتری بر فضای باز دارد و راحتی و غوطه‌ور شدن را نشان می‌دهد.
در تصویر بسیار ساده‌ای که در پایین‌تر برایتان آورده‌ام، می‌توانید تاکید متفاوتی که بر دو تصویر سیلوئت از یک گل وجود دارد را ببینید.
تصویر با کادر عمودی بر پرانرژی بودن و البته استوار بودن گل تاکید دارد، اما کادر افقی تصویر آرام‌تری را ثبت کرده و به نوعی می‌خواهد آزادی و آرامش گل را به تصور بکشد
می‌توانید کراپ کنید
عکاسی هنری بسیار وسیع است و می‌توان گفت که موقعیت هر عکس با دیگری کاملا متفاوت است و گاهی اوقات یک المان در تصویر می‌تواند چندان اثرگذار نباشد.
اگر المان‌هایی در یک عکس وجود دارند که ترجیح می‌دهید آنها را تغییر دهید، تغییر جهت دوربین ممکن است باعث شود تا تصویر بسیار بهتری را ثبت کنید.
کراپ کردن اطلاعات اضافی عکس در کادر عمودی باعث می‌شود تا تمام عناصری که می‌توانند تمرکز بیننده را بهم بریزند از عکس حذف شده و حواس پرتی به حداقل برسد.
تغییر جهت از عمودی به افقی ارتفاع عکس را کاهش خواهد داد، اما در عوض جریان افقی را در یک عکس در اولویت قرار می‌دهد؛ که حس آرامش بیشتری دارد.
رعایت قوانین یا ساختار شکنی ؟
با گذشت زمان، استفاده بسیار از کادربندی در عکاسی توانسته ویژگی‌های بصری خاص را در هر دو کادر پرتره و لنداسکیپ تقویت کرده و به هر کدام یک هویت مشخص ببخشد.
کادر عمودی می‌تواند تصاویر پرتره را رسمی‌تر کند. همچنین به عمودی و ایستا بودن سوژه یا پیش‌زمینه مربوط است که به بیداری، معاشرت و انرژی اشاره دارد
اما از طرف دیگر، کادر افقی می‌تواند حالتی آرام و طبیعی را به عکس اضافه کند و به همین دلیل برای عکاسی منظره مناسب‌تر است. می‌توان کادر افقی را به دراز کشیدن یا آرامش بخش بودن مربوط کرد.
